Czym jest zdolność kredytowa?
Zdolność kredytowa to ocena, jaką bank lub inna instytucja finansowa przeprowadza, by stwierdzić, czy klient jest w stanie regularnie i terminowo spłacać zaciągnięte zobowiązanie. Stanowi podstawę decyzji o przyznaniu kredytu hipotecznego, gotówkowego, konsolidacyjnego czy limitu na karcie kredytowej. W uproszczeniu – zdolność kredytowa mówi bankowi, ile i na jak długo może Ci pożyczyć pieniędzy bez ryzyka utraty środków.

Co wpływa na zdolność kredytową?
Ocena zdolności kredytowej opiera się na wielu czynnikach, zarówno finansowych, jak i społecznych. Najczęściej analizowane elementy to:

• Wysokość i źródło dochodu – liczy się nie tylko to, ile zarabiasz, ale także forma zatrudnienia (umowa o pracę, kontrakt, działalność gospodarcza).
• Wydatki i inne zobowiązania – raty kredytów, alimenty, czynsz, koszty życia. Bank sprawdza, ile pieniędzy zostaje Ci po ich odjęciu.
• Liczba osób na utrzymaniu – wpływa na poziom dochodu rozporządzalnego.
• Historia kredytowa w BIK – dobra historia to plus, brak historii lub opóźnienia mogą obniżyć ocenę.
• Wiek i stan cywilny – osoby młodsze lub w związkach małżeńskich często są oceniane jako bardziej stabilne finansowo.

Banki stosują własne modele scoringowe i kalkulatory, które mogą się różnić, dlatego ocena zdolności w jednym banku nie zawsze będzie identyczna jak w innym.

Zdolność a warunki kredytu
Zdolność kredytowa wpływa nie tylko na to, czy kredyt zostanie przyznany, ale też na jego parametry – wysokość raty, marżę, okres kredytowania, a nawet konieczność wniesienia wyższego wkładu własnego. Osoby z wysoką zdolnością mogą liczyć na korzystniejsze warunki finansowe, szybsze decyzje i mniej formalności.

Refinansowanie a zdolność kredytowa
Przy refinansowaniu kredytu hipotecznego również badana jest aktualna zdolność kredytowa klienta. Nawet jeśli ktoś spłacał kredyt przez kilka lat bez opóźnień, nowy bank musi mieć pewność, że wciąż ma on zdolność do dalszej spłaty. Często jednak, dzięki wzrostowi dochodów lub spadkowi kosztów życia, sytuacja kredytobiorcy po kilku latach jest lepsza, co zwiększa szansę na otrzymanie atrakcyjniejszej oferty refinansowej.

Jak poprawić swoją zdolność kredytową?
Możliwości jest wiele: ograniczenie zobowiązań, konsolidacja zadłużenia, spłata kart kredytowych, zwiększenie dochodów, usunięcie niepotrzebnych produktów finansowych, a także poprawa historii w BIK. Warto również unikać częstego składania wniosków kredytowych w krótkim czasie, co może być odebrane przez bank jako sygnał ryzyka.

Zdolność kredytowa to dynamiczny parametr, który można świadomie budować i poprawiać. Właściwe przygotowanie przed złożeniem wniosku zwiększa nie tylko szanse na uzyskanie kredytu, ale też pozwala uzyskać znacznie lepsze warunki spłaty.